تهدید زیست‌پذیری شهرها با آسمان‌خراش‌ها
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۳۲۷۸۰
افزایش شهرنشینی و تراکم شهری بالا، رونق بسیاری به بازار آسمان‌خراش‌ها داده است که به نظر غیرقابل توقف است. این ساختمان‌های بلندمرتبه تاثیرات مخربی بر زندگی اجتماعی و هویت شهرها داشته است و به همین دلیل مدیران شهری به دنبال راه‌حل‌هایی برای انطباق این ساختمان‌ها با اصول شهری هستند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهرها در پاسخ به مسئله تراکم شهری که به دلیل افزایش مهاجرت به شهرها و رشد سریع شهرنشینی با آن مواجه شدند، به ساختن آسمان‌خراش‌ها وساختمان‌های بلندمرتبه روی آوردند، اما در واقع، این راه‌حل بسیار نامناسب است زیرا هویت، زیست‌پذیری، بافت اجتماعی و حتی سلامت عمومی یک شهر را به خطر می‌اندازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گفته یان گهل، معمار مشهور جهانی، بهترین منظره یک شهر در ارتفاعی هم‌سطح با چشم انسان است، هرچند آسمان‌خراش می‌تواند خیره‌کننده باشد، اما مانع از ایجاد ارتباط بین افراد و سایر مناظر شهری می‌شود. او معتقد است طبقات پنجم به بالا، هیچ ارتباطی با رویدادهای سطح زمین ندارد. افرادی که در طبقات بالایی یک ساختمان بلند زندگی می‌کنند کمتر از خانه بیرون می‌روند و این امر مردم را از فضای باز، محیط شهری ومعاشرت با افراد دیگر جدا می‌کند. شهرها زمانی تکامل می‌یابند که مردم با هم تعامل داشته باشند و بر اساس نظر بعضی کارشناسان برنامه‌ریزی شهری، آسمان‌خراش‌ها تعداد زیادی از مردم را از اجتماعات خیابانی جدا می‌کند که نتیجه این کار رسیدن به شهری است که هیچ کنش و واکنشی بین شهروندان در آن وجود ندارد و مبتنی بر جوامع محصور است.
ارتفاع آسمان‌خراش‌ها آنقدر بلند است که در وسعت دید عابر پیاده قرار نمی‌گیرد. ساکنان شهرهایی که مملو از آسمان‌خراش هستند خود را غرق‌شده در سازه‌های فولادی و شیشه‌ای می‌بینند و احساسی غیرانسانی شبیه به انزوا به آنها دست می‌دهد. در محله‌های شهری سنتی با ساختمان‌های پنج یا شش طبقه، جزئیاتی از جریان زندگی دیده می‌شود، مانند گلدان‌های گل در پنجره‌ها، بالکن‌هایی با تزئینات یا افرادی که از پنجره‌هایشان به بیرون نگاه می‌کنند. اما در محله‌های مرتفع به جز نمای ساختمان چیزی دیده نمی‌شود و به عبارت دیگر مقیاس انسانی در این محله‌ها از دست رفته است.
آسمان‌خراش‌ها برخورد مردم با یکدیگر را کاهش میدهندزندگی در آسمان‌خراش‌ها، مردم را از یکدیگر جدا می‌کند و تعداد برخوردهای تصادفی در خیابان را که برای سرزندگی یک شهر و ایجاد سرمایه اجتماعی بسیار مهم است، شدیداً کاهش می‌دهد. مجاورت با مفهوم نزدیکی فیزیکی یا روانی افراد، یکی از عوامل اصلی کشش بین فردی است. این پدیده می‌تواند به معنای خویشاوندی بین افراد یا تمایلات مشابه در بین آنها باشد که در فضاهای عمومی مانند خیابان، پارک، وسایل نقلیه عمومی و میادین شهر اتفاق می‌افتد، حال آنکه آسمان‌خراش‌ها شانس چنین برخوردها و درنتیجه مشارکت مردم در فضاهای عمومی را کاهش می‌دهد. زندگی در یک ساختمان بلندمرتبه به خودی خود، دنیایی بسیار محدود و محصور می‌سازد، آسمان‌خراش‌ها به دنیای ساکنانشان تبدیل می‌شوند، به‌ویژه آنهایی که شامل رستوران، فروشگاه، باشگاه ورزشی و سایر امکانات هستند و این پدیده اثری دقیقاً برعکس فضاهای عمومی بر زندگی مردم می‌گذارد.
منظور از پراکندگی این است که ساختمانی به طور ناکارآمد ساخته شود و فضای زیادی را اشغال کند. آسمان‌خراش‌ها، فضای عمودی زیادی را به بهانه مسکن متراکم اشغال می‌کنند که این هدف با ارتفاع بسیار کمتری نیز به دست می‌آید، چراکه طبقات بسیاری از آسمان‌خراش‌ها خالی از سکنه و بی‌استفاده می‌ماند. بنابراین می‌توان گفت آسمان‌خراش‌ها نیز همان مشکلات پراکندگی در حومه شهر را که باعث انزوای اجتماعی می‌شود، در راستای عمودی ایجاد می‌کنند.
بلندمرتبه‌سازی مساوی با گسترش نابرابری استصنعت ساخت‌وساز، موتور قدرتمندی برای تقویت توسعه اقتصادی است. ساختمان‌های بلند سود بیشتری را برای توسعه‌دهندگان به دنبال دارند. با این حال، هر چه یک ساختمان بلندتر باشد، هزینه ساخت‌وساز و متعاقباً هزینه اسکان در آن بیشتر است و به عنوان یک واحد لوکس اغلب فقط مورد پسند سرمایه‌گذاران جهانی قرار می‌گیرد. علاوه بر این، آسمان‌خراش‌ها قیمت زمین‌های مجاور را نیز افزایش می‌دهند و در نتیجه، تمایل به حفظ و نگهداری از ساختمان‌های تاریخی و خانه‌های قدیمی ارزان‌قیمت را کمتر کرده و به این ترتیب نابرابری را در اجتماع افزایش می‌دهند. از سوی دیگر، فروشگاه‌ها و آپارتمان‌های با ارتفاع کم در بافت شهری، سود کمتری برای توسعه‌دهندگان به همراه دارند اما قیمت مناسب آنها باعث می‌شود که مورد پذیرش و استفاده بسیاری از افراد و مشاغل جامعه قرار گیرند و به این ترتیب شهرهای قابل زندگی بیشتری ایجاد کنند. این بافت شهری در مقیاس انسانی با تغییر زمان و دوره‌های سیاسی و اقتصادی مختلف سازگار است و جامعه‌ای انعطاف‌پذیر و بادوام ایجاد می‌کند.
برخلاف تصور عمومی که فکر می‌کنند آسمان‌خراش‌ها باید پایدار باشند، ساختمان‌های بلند اصلاً سبز نیستند. این ساختمان‌ها در معرض آفتاب بیش از حد و باد بیش از حد قرار دارند که روی پوشش تمام‌شیشه‌ای آنها اثرات منفی می‌گذارد. نمای تمام‌شیشه‌ای، به‌رغم پیشرفت‌های فراوان در این فناوری، ذاتاً ناکارآمد است زیرا شیشه در برابر گرمای بیش از حد، خوب عمل نمی‌کند. ساختمان‌های مرتفع تقریباً دوبرابر ساختمان‌های دیگر انرژی در هر مترمربع مصرف می‌کنند. به علاوه، ساختمان‌های بلندمرتبه نسبت به سازه‌های متوسط سازگاری کمتر و درنتیجه پایداری کمتری دارند. در ساخت آسمان‌خراش‌ها از مقدار بیشتری فولاد و بتن و سایر مواد با ردپای کربن بالا برای ایجاد پایه‌های ضخیم‌تر به منظور تحمل ساختارهای سنگین‌تر استفاده می‌شود که میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را به شدت افزایش می‌دهد. علاوه بر این موارد، حضور آسمان‌خراش‌ها در یک منطقه شهری باعث ایجاد جزایر گرمایی می‌شود، زیرا وقتی دما بالاست، گرما بین سطح خیابان و ساختمان‌ها محبوس می‌شود و از سرد شدن طبیعی هوا هنگام غروب خورشید جلوگیری می‌کند.
افزایش ارتفاع برای سلامتی مضر استتأثیر ارتفاع ساختمان بر سلامت روان ساکنان، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است و نتایج حاکی از آن است که زندگی در ساختمان‌های بلندمرتبه، کودکان و سالمندان را از ورزش کردن باز می‌دارد، مردم و به‌ویژه کودکان از برقراری ارتباط با همسالان و فعالیت‌های محله محروم می‌شوند و باعث ایجاد احساس تنهایی و انزوای اجتماعی در میان ساکنان می‌شود که تأثیر منفی بر سلامتی جسمی، عاطفی و حتی طول عمر افراد دارد.
پایتخت فرانسه ممنوعیت ارتفاع آسمان‌خراش‌ها را برای حفظ بافت شهری اعلام کرده است و بر اساس قانون جدید ساختمان‌ها نباید بلندتر از ۱۲ طبقه باشند. برای درک این موضوع بهتر است نگاهی به گذشته پاریس انداخت، زمانی که ناپلئون سوم در اواسط قرن نوزدهم تلاش کرد تا شهر را به نمادی از عظمت فرانسه تبدیل کند و در همین راستا بسیاری از خیابان‌های باریک قرون وسطایی و ساختمان‌های فرسوده پاریس را با خیابان‌های وسیع، میدان‌های عمومی، پارک‌ها و یک سیستم فاضلاب جدید جایگزین کرد. در همان زمان ساختمان‌های شش طبقه با نمای سنگی در شهر ساخته شد که حتی امروز در سراسر شهر قابل مشاهده هستند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، نیاز به توسعه مجدد شهر برای نسل جدید، منجر به ساخت سازه‌های آسمان‌خراش از جمله برج مونپارناس شد.
این ساختمان ۲۳۱ متری در سال ۱۹۷۳ ساخته شد و عنوان بلندترین آسمان‌خراش فرانسه را به خود تخصیص داد. مردم محلی این سازه را به دلیل سایه انداختن بر محیط اطراف مورد انتقاد قرار دادند؛ به همین دلیل، شورای شهر ارتفاع ساختمان‌ها را به ۳۷ متر محدود کرد. این ممنوعیت تا سال ۲۰۱۰ وجود داشت و بعد از آن به محدودیت ۱۸۰ متری برای برج‌های اداری و ۵۰ متری برای بلوک‌های مسکونی تغییر یافت. همزمان با برگزاری جشن پنجاهمین سالگرد ساخت برج مونپارناس، شورای شهر به عنوان بخشی از یک طرح شهری زیست‌اقلیم بزرگ‌تر با هدف کاهش انتشار کربن در شهر، به محدود کردن ارتفاع ساختمان‌های جدید به ۱۲ طبقه رأی مثبت داد.
پاریس تنها شهر در جهان نیست که ساخت‌وساز آسمان‌خراش‌ها را محدود کرده است. چین که خانه بسیاری از بلندترین ساختمان‌های جهان است، در سال ۲۰۲۱ ساخت آسمان‌خراش‌ها را در شهرهای کوچک‌تر در سراسر کشور ممنوع کرد. بر اساس قوانین این کشور، آسمان‌خراش‌های بلندتر از ۱۵۰ متر به شدت محدود خواهند شد و آسمان‌خراش‌های بالاتر از ۲۵۰ متر برای شهرهایی با جمعیت کمتر از سه میلیون نفر ممنوع خواهد بود.
کشور عمان نیز برای حفظ ساختارهای معماری اسلامی، ساخت هرگونه آسمان‌خراش با ارتفاع مشخص را ممنوع کرده است و بر خلاف همسایه خود، امارات، به خانه‌های سنگی حیاط‌دار وفادار مانده است.
کد خبر 735141منبع: ایمنا
کلیدواژه: آسمان خراش بلندمرتبه سازي ساختمان های بلندمرتبه پاریس شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ساختمان های بلندمرتبه ساختمان های بلند آسمان خراش ها ساختمان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۳۲۷۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شهرهای مختلف چگونه با امواج گرمایی مبارزه می‌کنند؟
کره زمین در ژوئن ۲۰۲۳ گرم‌ترین ماه تاریخ خود را تجربه کرد که زنگ هشداری بود برای یادآوری این نکته که با تشدید تغییرات آب‌وهوایی، دما همچنان افزایش خواهد یافت و شهرها باید به دنبال راهکاری برای سازگاری با این شرایط و محافظت از سرمایه‌های انسانی، طبیعی و اقتصادی خود باشند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، زمین گرم‌ترین دوران خود را طی چند هزاره گذشته، در سال ۲۰۲۳ گذراند به‌طوری که حتی شاخص گرما در ایران به رقم خیره‌کننده و فرای تحمل ۶۶.۷ درجه سانتیگراد رسید. این روند نگران کننده حاصل تغییرات آب‌وهوایی ناشی از رفتارهای انسان و پدیده ال‌نینو است.
در حال حاضر موج گرما در مناطق بسیاری در سراسر جهان از جمله اروپا، ایالات متحده و آسیا در حال گسترش است. در ماه ژوئن جنگل‌های آمازون و ساوانای سرادو در برزیل شاهد آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه‌ای بودند که از سال ۲۰۰۷ تاکنون مشاهده نشده بود و نگرانی‌ها درباره افزایش خطر آتش‌سوزی‌های جنگلی ادامه دارد. امواج شدید گرما یک خطر قابل‌توجه است که می‌تواند باعث افزایش مرگ‌ومیر تا ۱۴ درصد و همچنین کاهش بهره‌وری نیروی کار و آسیب به زیرساخت‌ها مانند جاده‌ها و خطوط ریلی شود. این امواج خطراتی قابل پیش‌بینی هستند و به لطف فناوری‌ها و استراتژی‌های ساده و مقرون‌به‌صرفه، می‌توان تأثیر آنها بر سلامت شهروندان و زیرساخت‌های شهرها را کاهش داد. بعضی از روش‌هایی که شهرها برای سازگاری با گرمای شدید و به‌منظور محافظت از شهروندان و اقتصاد خود به کار می‌گیرند در ادامه معرفی می‌شود.
بازطراحی خیابانهاشهر آرنهم هلند، طرح جدیدی را برای مبارزه با گرمای شدید اجرا کرده است که طراحی مجدد خیابان‌ها بخشی از آن است. هرچه تعداد خیابان‌ها و مناطق آسفالت‌شده در یک محله بیشتر باشد، اثر جزیره گرمایی شهری قوی‌تر است، زیرا این سطوح در طول روز گرما را جذب می‌کنند و در شب آن را آزاد می‌کنند. این شهر در حال ارزیابی جاده‌هایی است که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند تا آنها را با فضای سبز جایگزین کند. علاوه بر این، کاشت درختان در امتداد مسیرهای دوچرخه سواری و پیاده‌روها برای ایجاد سایه بیشتر، ایجاد پارک‌ها و استخرهای سایه‌دار جدید به عنوان نقاط خنک برای ساکنان، بخش دیگری از طرح جدید این شهر است. طی چند روز گذشته نیز روتردام هلند، بسیاری از خیابان‌های سنگفرش خود را به فضاهای سبز تبدیل کرد تا مانع از جذب گرما توسط سطوح خیابانی در فصل تابستان شود.
در شهر ابوظبی، دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسد و برای مقابله با این افزایش دما آزمایشاتی برای بررسی ویژگی‌های مختلف فضای باز در حال انجام است تا هنگام وقوع گرمای شدید این فضاها محلی مناسب برای شهروندان باشند. یکی از راهکارها طراحی پارک‌های سرپوشیده است که پرده‌های آن هنگام شب باز می‌شوند و گرمای انباشته شده در روز را آزاد می‌کنند. قرار گرفتن دیوارهای ساختمان‌های عمومی به صورتی که نسیم خنک را در شهر هدایت کند، تعبیه محل‌های نشستن در سایه و دستگاه‌های مه‌پاشی که برای خنک‌سازی بیشتر هوا استفاده می‌شوند، از دیگر طرح‌های اجرایی در این شهر هستند. در امارات به طور کلی، پارکلت‌ها و ساختارهای بادگیر مانند برای رفع گرما و خنک‌سازی موقتی شهروندان در نقاط مختلف شهرها تعبیه شده است.
محله‌های کم‌درآمد معمولاً درختان کمتری دارند که منجر به کمبود سایه می‌شود و این مناطق را حداقل پنج درجه گرم‌تر می‌کند. برای رسیدگی به این مشکل، برخی از شهرها به دنبال شناسایی مناطقی هستند که به درختان بیشتری نیاز دارند تا بتوانند با اجرای پروژه‌های درختکاری راه را برای کاهش دمای شهر باز کنند. شهرهایی مانند دالاس و فینیکس در ایالات متحده آمریکا بر کاشت درختان در مسیرهای رفت‌وآمد کودکان به مدارس تمرکز کرده‌اند. شهر مدلین در کلمبیا، شبکه‌ای از ۳۰ راهروی سبز را ایجاد کرده است که با هزاران درخت تزئین شده است تا فضای مناسب پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری را در سراسر شهر افزایش دهد.
با این حال، هر گونه ابتکار در این زمینه، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای تضمین بقای درختان دارد. در مادرید، جنگلی که شهر را با هدف خنک‌کردن احاطه کرده بود، متأسفانه به دلیل میزان بالای تلفات ناشی از خشکسالی تبدیل به قبرستان درختان شد. با تجربه‌ای که از این شهر به دست آمد، بسیاری از شهرها در حال تجدید نظر در رویکرد خود به جنگل‌داری شهری هستند و با تکیه بر تنوع گونه‌های درختی، آنهایی را انتخاب می‌کنند که در برابر تغییرات آب‌وهوایی مقاوم هستند.
بازبینی روش‌های قدیمی خنکسازیبعضی از ساختمان‌ها در ابوظبی، از نسخه‌های مدرن‌شده روش‌های خنک‌سازی قدیمی استفاده می‌کنند. برای مثال، در برج‌های البحار، آسمان‌خراش‌های ۲۵ طبقه، با الهام از صفحات مشبک معماری اسلامی سایه‌بان‌هایی برای خنک کردن در نمای سازه‌ها اجرا شده است. این سایه‌بان‌ها مجهز به حسگرهایی هستند که با تابش نور خورشید گسترده می‌شوند و نیاز به تهویه مطبوع را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. در همین راستا، معماران چینی از «چاه‌های آسمانی» معماری سنتی خود الهام گرفته و حیاط‌های سایه‌داری را در ساختمان‌ها اجرا می‌کنند که به‌طور طبیعی جاذب هوای خنک‌تر هستند.
استفاده از پوشش سفید روی پشت بام‌ها می‌تواند تا ۹۰ درصد نور خورشید را منعکس کند، در نتیجه فضاهای داخلی حدود ۳۰ درصد خنک‌تر شده و نیاز به تهویه مطبوع را کاهش می‌دهد. شهر نیویورک پوشش‌های رایگانی را برای ساختمان‌های منتخب، از جمله مساکن مناطق کم‌درآمد فراهم می‌کند و به دیگر مالکان ساختمان‌ها، با تخفیف و نیروی کار رایگان به اجرای طرح رنگ‌آمیزی کمک می‌کند. فناوری‌های نوظهور، مانند سفیدترین رنگ سفید که توسط محققان دانشگاه پردو ساخته شده است، مزایای خنک‌کنندگی بیشتری را ارائه می‌کنند. علاوه بر این، شهرهایی مانند لس‌آنجلس به رنگ‌آمیزی خیابان‌ها با رنگ سفید پرداخته‌اند تا با این کار به کاهش دما در محله‌ها کمک کنند.
بسیاری از شهرها با درک خطر فزاینده گرمای شدید و نیاز فوری به انعطاف‌پذیری، سمت‌های جدیدی را با عنوان متخصص گرما معرفی کرده‌اند. شهر فلوریدا برای اولین بار در سال ۲۰۲۱ «مدیر ارشد گرما» استخدام کرد تا بر ابتکاراتی مانند کاشت درختان، نصب سقف‌ها و پیاده‌روهای خنک و ارتقای کیفیت مسکن کم‌درآمدها برای کاهش مصرف انرژی موردنیاز سرمایش نظارت کند. این شهرستان فرمان جدیدی را برای محافظت از کارگران در فضای باز پیشنهاد داده است تا اطمینان حاصل کند که زمانی که شاخص گرما به ۴۰ درجه می‌رسد، کارگران از استراحت منظم و دسترسی به آب برخوردار هستند.
پناهگاه گرماییمادرید برای مقابله با گرمای شهری، الاچیق‌های مجهز به تهویه را در فضاهای عمومی راه‌اندازی کرده است تا ساکنان هنگام احساس گرمای طاقت‌فرسا به آنجا پناه ببرند. علاوه بر این، مادرید اپلیکیشنی را برای اطلاع‌رسانی از استخرهای شهری راه‌اندازی کرده است که شهروندان می‌توانند با استفاده از آن، به استخرهای نزدیک خود دسترسی داشته باشند. یک کمربند سبز به طول ۷۵ کیلومتر با ۵۰۰ هزار درخت جدید نیز در اطراف این شهر در حال احداث است تا دمای کلی شهر را تا حدود دو درجه سانتیگراد کاهش دهد.
دانشجویان سال سوم دانشگاه‌ها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند